Tóm tắt nội dung
Phổi đầy máu đông sau sinh: Báo động nguy hiểm tính mạng
Tại Hà Nội, một người phụ nữ 32 tuổi rơi vào tình trạng nguy kịch chỉ ba ngày sau sinh. Cô xuất hiện triệu chứng đau ngực dữ dội và khó thở. Kết quả chụp CT cho thấy huyết khối đã chiếm hơn một nửa lòng động mạch phổi trái, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng.
Nguyên nhân và nguy cơ tiềm ẩn
Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, bệnh nhân từng có tiền sử suy giãn tĩnh mạch và gặp triệu chứng đau tức chân trái trong thai kỳ. Đây là dấu hiệu máu bị ứ đọng ở hệ thống tĩnh mạch chân, không lưu thông về tim một cách bình thường. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến hình thành huyết khối – các cục máu đông nguy hiểm.
Sau khi sinh mổ, thời gian nằm bất động dài ngày đã tạo điều kiện cho huyết khối hình thành tại tĩnh mạch chi dưới và di chuyển lên động mạch phổi. Tình trạng này không chỉ gây tắc nghẽn phổi mà còn có thể cướp đi mạng sống nếu không được cấp cứu kịp thời.
Điều trị thành công nhờ can thiệp sớm
Bệnh nhân được điều trị tích cực bằng thuốc chống đông. May mắn thay, sau 5 ngày, sức khỏe của cô dần ổn định. Hiện tại, bệnh nhân đang tiếp tục điều trị duy trì bằng thuốc uống để ngăn nguy cơ tái phát.
Nguy cơ cao ở phụ nữ mang thai và sau sinh
Phụ nữ mang thai và sau sinh đối mặt với nguy cơ huyết khối tĩnh mạch cao gấp 5 lần so với người bình thường. Nguyên nhân chính đến từ cơ chế tăng đông máu tự nhiên trong thai kỳ, giúp sản phụ tránh nguy cơ chảy máu. Tuy nhiên, cơ chế này vô tình làm tăng khả năng hình thành cục máu đông, dẫn đến tình trạng huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) và nhồi máu động mạch phổi (PE).
Nghiên cứu của Hội Bác sĩ Lồng ngực Mỹ cho thấy, khoảng 30% các trường hợp DVT không có triệu chứng có thể tiến triển thành PE – một biến chứng nguy hiểm đe dọa tính mạng. Với những trường hợp không được chẩn đoán và điều trị sớm, tỷ lệ tiến triển từ DVT thành PE có thể lên đến 50%.
Hậu quả lâu dài và nhóm nguy cơ cao với chứng huyết khối tĩnh mạch
Huyết khối tĩnh mạch không chỉ gây nguy hiểm ngay lập tức mà còn để lại các di chứng lâu dài, bao gồm:
- Hội chứng hậu huyết khối: Phù nề, thay đổi sắc tố da, tái phát huyết khối, loét chân kéo dài.
- Nhóm nguy cơ cao: Phụ nữ mang thai lớn tuổi, mang thai nhiều lần, người béo phì, tiểu đường, hoặc lối sống ít vận động. Đặc biệt, các trường hợp sinh mổ, tiền sản giật, hoặc nhiễm trùng hậu sản càng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Phòng ngừa huyết khối hiệu quả
Để bảo vệ sức khỏe, các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ mang thai và sau sinh cần:
- Tầm soát suy giãn tĩnh mạch trước và sau sinh bằng siêu âm Doppler.
- Duy trì vận động: Tránh nằm hoặc ngồi quá lâu, tập các bài tập nhẹ nhàng.
- Quản lý bệnh nền hiệu quả như tiểu đường hay béo phì.
- Chú ý dấu hiệu bất thường: Nếu sau sinh 6 tuần có các triệu chứng như đau chân, sưng phù, khó thở hoặc đau ngực, cần đến bệnh viện ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Tình trạng huyết khối tĩnh mạch và nhồi máu động mạch phổi là mối đe dọa sức khỏe không thể xem nhẹ. Phát hiện sớm và can thiệp kịp thời không chỉ cứu sống bệnh nhân mà còn giảm nguy cơ để lại những hậu quả nghiêm trọng về lâu dài.
