Trẻ nhỏ không như người lớn, tâm hồn của chúng rất giản đơn và không đủ khả năng để nhận biết được một hành động nào đó là sai trái hay vô lý. Cũng chính vì lý do khi trẻ có những hành vi cư xử không đúng đắn, điều quan trọng nhất không phải là trách phạt chúng mà bạn cần phải tìm hiểu được lý do vì sao chúng lại làm như thế.
Mọi hành vi quá khích ở trẻ nhỏ đều có nguyên nhân. Và thường thì chúng xuất phát trẻ muốn có được một điều gì đó từ bạn. Thế nhưng phần lớn các bậc cha mẹ đều thường hay thất bại trong việc hiểu được tâm tư của con mình. Đặc biệt là những cặp đôi trẻ tuổi, họ thường chịu áp lực khá nhiều cuộc sống và có quá ít kinh nghiệm. Chính vì thế trong trường hợp này, đa số đều có xu hướng hét lớn, la mắng hay trách phạt thật nặng nhằm ép trẻ từ bỏ hành vi này và hoàn toàn bỏ qua nguyện vọng của chúng.
Nếu lạm dụng việc trách mắng trẻ trong một thời gian dài và bỏ qua tâm tư của trẻ nhỏ, bạn sẽ dần mất sự kết nối với con của mình. Đứa trẻ sẽ trở nên trầm cảm và bạn sẽ ngày càng xa rời trái tim của chúng. Cần phải hiểu rằng khi một đứa trẻ nào đó la hét hay thậm chí khóc lóc, gào lớn …. Nghĩa là chúng muốn bạn hiểu được cảm của chúng, hiểu được điều chúng cần là gì chứ không bao giờ trông mong một phản ứng giận dữ, cáu gắt, gào thét vào mặt tương tự như chúng đã làm. Mấu chốt vẫn là tìm hiểu nguyên nhân. Vậy thì trước khi bạn có thể tìm hiểu được lý do , chúng ta sẽ cần phải làm gì khi trẻ có những hành vi quá khích?Làm thế nào để trẻ dừng lại một hành vi xấu ? Dưới đây là 7 nguyên tắc mà bạn cần ghi nhớ
Tóm tắt nội dung
Quy tắc chung
Trẻ nhỏ thường sẽ có khuynh hướng lặp lại một hành vi nào đó nếu như chúng nhận thấy được sự cỗ vũ hay khen thưởng từ bạn và dừng lại khi bạn từ chối chúng. Kiên định trước sau như một là chia khóa giúp bạn có thể thay đổi hành vi xấu của con mình. Phần lớn các bậc cha mẹ thường mắc phải một sai lầm chung đó là không có phương pháp rèn luyện khoa học giúp trẻ dễ dàng phân biệt đâu là hành vi nên làm và không nên làm. Cùng một hành vi có khi cha mẹ lại khen nhung cũng hành vi đó trong một vài trường hợp thì lại bị phạt, hay không nhận được phản ứng. Trẻ sẽ có nhầm lẫn. Thay vì thế bạn có thể áp dụng phương pháp giới thiệu hành vi mới cho trẻ , cái mà bạn muốn trẻ thực hiện hay yêu cầu trẻ làm với những phần thưởng nhất định. Và từ chối những hành vi xấu với xử phạt nhẹ, hay không được thưởng quà. Chi tiết thực hiện phương pháp này như sau:
Đưa ra các quy định rõ ràng
Hãy lên một danh sách gồm những quy tắc quan trọng và truyền đạt đến đứa trẻ. Bạn sẽ không thể nào có thể ép buộc chúng bằng cách o ép một cách khắc nghiệt, khiêng cưỡng, hay cố gắng giành chiến thằng trong cuộc chiến với chúng bắt chúng phục tùng. Lẽ thường trẻ nhỏ sẽ khó chống lại bạn, nhưng hãy làm mọi thứ thật rõ ràng và công bằng, kiên nhẫn với thưởng và phạt. Ví dụ như : Bạn có thể đưa ra một quy định rõ ràng rằng trẻ không được phép xem TV sau 9 giờ tối hay không được phép lấy tiền mà chưa hỏi xin. Nếu như trẻ làm được và không phạm thì sẽ được gì, ngược lại thì sẽ bị phạt như thế nào. Hãy công bố luật chơi rõ ràng như thế, con của bạn sẽ nhanh chóng hình thành các thói quen tốt và tự hạn chế các thói quen xấu
Không được đưa ra bất kỳ một lý do nào đó biện hộ cho hành vi xấu của trẻ
Sai lầm phổ biến mà hầu hết các bậc cha mẹ đều phạm phải là không có một phương pháp khen thưởng trừng phạt khoa học và khiến cho trẻ bị nhầm lẫn giữa một hành vi nên làm và không nên làm. Và sự nhầm lẫn này thường đến từ việc chính bạn đưa ra lời biện hộ cho hành vi xấu của trẻ như: Tại con bạn mệt mỏi quá, hay nó đang bị kích động, do đó đã không thể hiện rõ thái độ của mình là từ chối hành vi đó. Đừng bao giờ cho một đứa trẻ một lý do để tạo ra một hành vi xấu vì nó chính là nguyên nhân dẫn đến việc trẻ sẽ trượt dài trong cuộc sống của mình và ngày càng làm ra nhiều hành vi xấu hơn. Bạn cần phải quán triệt tư tưởng này!
Nói chuyện với trẻ và giải thích
Bất kể trẻ ở độ tuổi nào đi nữa, bạn cũng cần phải nói chuyện với chúng. Giải thích với con của bạn lý do vì sao hành vi của chúng là hành vi xấu và nó có ảnh hưởng thế nào đến chúng và những người xung quanh. Bạn có thể giải thích rằng hành vi của chúng có thể gây hại cho chúng và những trẻ khác. Có thể bạn cho rằng việc làm này thật ngớ ngẩn nhưng nó có thể giúp cho con của bạn bắt đầu hiểu biết về những ảnh hưởng do hành động của chúng mang lại một cách sớm hơn trước tuổi. Càng giải thích nhiều cho trẻ nhỏ, con bạn sẽ nhanh chóng phát triển sự hiểu biết của chúng và biết được những lỗi mà mình phạm phải cũng như những ảnh hưởng của các hành vi đó. Bạn sẽ có thể truyền đạt tốt hơn cho trẻ nhỏ nếu như bạn nói với một giọng điệu thật bình tĩnh và kiên nhẫn.
Khen thưởng khi con bạn có hành vi tốt
Khen thưởng khi trẻ hành xử tốt là một cách để khuyến khích trẻ phát huy thói quen ấy. Tuy nhiên đừng làm cho việc khen thưởng quá mô phạm cứng ngắt. Mà bạn có thể linh động biến chúng thành một trò chơi. Ví dụ như sử dụng biểu đồ và dấu sao chẳng hạn. Khi trẻ làm việc tốt thì sẽ có một dấu sao, khi không tốt thì có một dấu đỏ. Như vậy khi nhiều dấu sao hơn thì bạn khen thưởng chúng.
Sử dụng phương pháp time-out để giúp trẻ loại bỏ hành vi sai trái
Nếu như bạn muốn con của mình dừng ngay hành vi xấu nào đó ngay lập tức, bạn có thể xem xét việc sử dụng phương pháp time-out này. Đầu tiên bạn cần đưa trẻ đến một khu vực, có thể là một nơi không có gì thú vị nhưng vẫn đủ để trẻ thoải mái. Có thể là trên một chiếc ghê hay góc nhà.Nếu trong trường hợp bạn đang ở ngoài thì cũng có thể chọn một chỗ ngồi nào đó trong xe hay cửa hàng,…
Hãy luôn luôn cho trẻ thấy biểu hiện hành vi của chúng là không thể chấp nhận ngay lập tức hay cau mày, dùng giọng nghiêm túc…. Nhưng tránh không được giận dữ. Nếu con bạn vẫn tiếp tục hành vi xấu này ngay cả khi đã được bạn đưa vào khu vực trên thì hãy cứ kiên nhẫn kéo dài thời gian này. Cần lưu ý là bạn luôn để mình trong tầm nhìn của trẻ nhưng tuyệt đối không truyền bất cứ thông điệp cho trẻ trong thời gian này. Nếu trẻ giãy nãy lên đòi về sớm thì hãy cứ nhẹ nhàng đứa trẻ lại chỗ cũ cho đến khi chúng bình tĩnh lại.
Không trừng phạt bằng cách đánh trẻ
Trừng phạt bằng cách đánh trẻ sẽ không thể nào có thể bắt chúng dừng được một hành vi nào đó. Chúng chỉ có tác dụng tạm thời và sau một thời gian cũng sẽ lặp lại và có phần lờn hơn. Trừ phi bạn dạy cho trẻ hiểu được đó là một hành vi xấu, và sự khác biệt giữa hành một vì xấu và tốt là như thế nào thì mới có thể giải quyết được triệt để vấn đề. Việc lạm dụng bằng cách đánh đập sẽ khiến đứa trẻ trở nên hung hăng và ngang tàng hơn
Những hành vi cần tránh thực hiện khi bạn muốn thay đổi một hành vi xấu nào đó từ con mình
- La hét: Bạn có chịu lắng nghe một ai đó nếu như họ hét vào mặt mình chăng? Câu trả lời chắc chắn là không rồi. Con của bạn sẽ không bao giờ hiểu và chẳng thèm nghe những gì bạn nói nếu như bạn hét vào mặt chúng.
- Đe dọa: Không bao giờ được đe dọa một đứa trẻ, vì hậu quả của nó thậm chí còn kinh khủng hơn việc lạm dụng việc đánh đập nữa. Đứa trẻ có thể bị tổn thương về tinh thần và gây ra những rối loạn tâm lý sau này. Nhiều bậc cha mẹ không những sử dụng những từ ngữ đe dọa nặng nề, quá mức khiến đứa trẻ cảm thấy bị xúc phạm ghê gớm dẫn đến hung hăng hơn.
- So sánh với những đứa trẻ khác: Không ai thích mình bị đem ra so sánh với người khác và đó là lý do vì sao bạn không nên làm điều này với con cái của mình.Điều này sẽ khiến đứa trẻ bị tổn thương lòng tự trọng, chúng cảm thấy mình không tốt và bắt đầu nảy sinh ác cảm với bạn, cũng như cho rằng những lời mà bạn nói là xấu. Do đó hãy đối xử với đứa trẻ như một cá thể độc lập duy nhất và loại bỏ tư tưởng này ngay trong đầu.